Προσπαθώ να θυμηθώ σε ποια τάξη διδάχτηκα την "Ιφιγένεια". Είχαμε πάντως απομνημονεύσει αρκετές αράδες της αρχής, εξαιτίας του μικρού "σκανδάλου" από το γνωστό ρήμα. Έκτοτε σκέφτηκα αρκετά και είχα πολλές φορές την ευκαιρία να επιβεβαιώσω τη χρησιμότητά του: το "σκάνδαλο" ως μέσον να στερεωθεί κάτι στην αφήγηση.
Στο "Η ζωή με εχθρούς" (Μελάνι, 2008), έγραφα επ' ευκαιρία μιας επισκέψεως στην Ολυμπία: " Μετά, η Ολυμπία, η αρχαία Πίσα. Θυμάμαι την 'Ιφιγένεια εν Ταύροις', τα λίγα που συγκρατεί ο παλιός μαθητής με αφορμή, κυρίως, διάφορες σκανδαλιστικές συγκυρίες, όπως, για παράδειγμα, εκείνο το 'φιλοσοφούμεν άνευ μαλακίας' του 'Επιταφίου'. Με τον ίδιο τρόπο, έχοντας νικήσει το χρόνο που με χωρίζει απ' τα θρανία, συγκρατώ ακέραιο το 'Πέλοψ ο Ταντάλειος εις Πίσαν μολών θοαίσιν ίπποις Οινομάου γαμεί κόρην εξ ης Ατρεύς έβλαστεν [...] Σκέπτομαι πόσο το σκάνδαλο γονιμοποιεί τη μνήμη, παρέχει εγγυήσεις διάρκειας στο αντικείμενό του, αποσπά την προσοχή. Είναι αυτονόητο πως τίποτε δεν θα θυμόμουν από την Αμάντα, που ο Ζυλιέν Σορέλ του 'Κόκκινου και του Μαύρου' (Στεντάλ) γνωρίζει στο καφενείο της Μπεζανσόν, εάν αυτή δεν ονομαζόταν 'Μπινέ'. Σε όποιον δημιουργικό χώρο κι αν αναφερθούμε, το διακριτικά σκανδαλώδες, με δόσεις ορθά υπολογισμένες (με βήματα γάτας όπως λένε), είναι απαραίτητο στοιχείο για την προβολή του αντικειμένου, ακόμα και για την αντοχή της μνήμης ενός έργου [...]"
Αυτά με τη χρήση του "σκανδάλου" και τη σημασία του στη μνημοτεχνική. Τα σκέφτηκα σήμερα, γιατί βρήκα μπροστά μου και αγόρασα μια ωραία γερμανική έκδοση του 1926: "Iphigenie bei den Taurern". Άνοιξα και διάβασα τις πρώτες αράδες με τους ωραίους χαρακτήρες της Λειψίας. Στη θέση τους όλα, ανεξίτηλα, από τη δεκαετία του '60
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου