Κυριακή 27 Απριλίου 2014

'Ενας σκύλος τέμνει την Ιστορία


ΒΙΒΛΙΟ, 26.04.2014

Από την "Καθημερινή", με το βλέμμα του ΝΙΚΟΥ ΒΑΤΟΠΟΥΛΟΥ

[...] Αυτό το βιβλίο κυνοφιλίας μετατρέπεται σταδιακά σε μια άλλου τύπου αυτοβιογραφία, μιa ιστόρηση του 20ού αιώνα [...]
Ν.Β.

Mόνο ο Κουασιμόδος, ίσως, να συναγωνιζόταν ή να ξεπερνούσε την αγάπη ενός σκύλου προς τον αφέντη του. Τον ευεργέτη του, τον ιερωμένο Κλαύδιο Φρόλο, που τον είχε περιμαζέψει, που του είχε μάθει ανάγνωση και γραφή και που τον είχε κάνει κωδωνοκρούστη στην Παναγία των Παρισίων, τον λάτρευε με μια αγάπη απόλυτη. Είχε γράψει ο Ουγκώ, «...ο Κουασιμόδος τον αγαπούσε τόσο, όσο ποτέ κανένας σκύλος δεν αγάπησε τον αφέντη του».

Είναι μια νύξη μονάχα, ένα θραύσμα μιας πυκνής τοιχογραφίας αισθημάτων, που δημιούργησε ο Κώστας Μαυρουδής, κατά τον τρόπο μιας αχανούς ταπισερί με σκηνές κυνηγιού, έρωτος και στοχασμού. Στις 70 σύντομες ιστορίες που απαρτίζουν το βιβλίο του «Η αθανασία των σκύλων», ο Κώστας Μαυρουδής μας δίνει μια ανθολόγηση βίου, λεπταίσθητου και ζωώδους, ευφρόσυνου και πένθιμου, μια τελετουργία ζωής και έναν αρχέγονο ψίθυρο για τον φανερό και αφανή κόσμο των νευμάτων, των σκέψεων, των σκιρτημάτων, των αισθήσεων.

Οχημα είναι ο σκύλος, κάθε σκύλος, ένα λαϊτμοτίφ που διατρέχει σαν κορδέλα όλα τα μικρά κεφάλαια, σαν στάσεις, σαν θρύψαλα, σαν σελίδες από λευκώματα, σαν εξορύξεις μνήμης. Αυτό το βιβλίο κυνοφιλίας μετατρέπεται σταδιακά σε μία άλλου τύπου αυτοβιογραφία, μια ιστόρηση του 20ού αιώνα, με προβλήτες στην τέχνη, στους τόπους και στα πρόσωπα. Η πινακοθήκη των προσώπων –φίλοι, συγγενείς, περαστικοί, άγνωστοι– αποκτά τον χαρακτήρα ενός ψηφιδωτού και οι σκύλοι, όλοι οι σκύλοι, σύντροφοι ή συνοδοί, περαστικοί ή αγαπημένοι, γίνονται οχήματα ανάγνωσης και κατανόησης του κόσμου.

Εχει τον τρόπο του ο Κώστας Μαυρουδής, άνθρωπος με υψηλή αισθητική και με καλλιέργεια όχι συνηθισμένη, να προτείνει μια πλατφόρμα στοχασμού και παρατήρησης με καύσιμο την περιέργεια, τον αυτοσαρκασμό, το παράδοξο και το άδηλο. Φέρνει εικόνες από ζωές περασμένες, από ταξίδια στο Παρίσι, στο Ρίμινι, στη Ραβένα με το Παλάτσο Μάουρο ντε Αντρέ, στη Δαλματία, στη Ρόδο με τα κτίρια του Φλορεστάνο ντι Φάουστο... Από συναντήσεις, από βλέμματα, από επισκέψεις σε μουσεία. Η ουβερτούρα της Αΐντα που χαϊδεύει τ’ αυτιά, η οδός Λέκκα καθώς ζωντανεύει, το πρώιμο ντοκιμαντέρ των Λυμιέρ «Η έξοδος από το εργοστάσιο» (1895), η Ελμα, το «γκέκα» με τις καφέ βούλες, η Κορντέλια, το κόκερ, ο Σβέλτο με τα πειθήνια μάτια, ο Κυριάκος που ήταν ένας σκύλος Δαλματίας, αλλά και ο Αμεδαίος, η Αριάδνη, ο Οθέλλος, το βελγικό Γκρένενταλ... Ολα αυτά αφρίζουν στις ακρογιαλιές της μνήμης, γίνονται σπαράγματα ζωής, με λίγο Μπουνιουέλ, και «Γατόπαρδο» και Βισκόντι. Γίνονται ξεφυλλίσματα του «Μικρού Ηρωα», προβολές στην «Αλκυονίδα» και μια λατέρνα στο Παλέρμο να παίζει κάτι από τη «Λουτσία ντι Λάμερμουρ»...

Αυτός ο κόσμος, φευγαλέος και ενιαίος, σαν ένα σεντόνι που ανεμίζει, γίνεται με τη ματιά του Κώστα Μαυρουδή, η πιο γλυκόπικρη κατάφαση στη ζωή. Ενα βιβλίο, στοχαστικά θυελλώδες.

Κώστας Μαυρουδής «Η αθανασία των σκύλων», εκδ. Πόλις, σελ. 212.

Πέμπτη 24 Απριλίου 2014

Το Σάββατο 26 Απριλίου (μεθαύριο), στο βιβλιοπωλείο ΠΟΛΥΕΔΡΟ (Κανακάρη 147, Πάτρα), δύο εκλεκτές φιλόλογοι από την Πάτρα, η κυρία Σιδηρά και η κυρία Ψάχου, θα αναφερθούν στην παλαιότερη ποίησή μου. 1 μμ. Θα ακούσουμε και θα συνομιλήσουμε.

Τρίτη 22 Απριλίου 2014

Λακωνικόν 2


Η προηγούμενη ανάρτηση στον τοίχο μου με τίτλο "Λακωνικόν" αφορούσε την πιο ολιγόλογη, την πιο πυκνή κριτική που είχε μέχρι τώρα "Η αθανασία των Σκύλων". Ανταίος Χρυσοστομίδης, "Η Αυγή": "Γύρω από τις 70 αυτές ιστορίες, η σκιά της μεγάλης Ιστορίας". Τι συντομία ! "Το ακαριαίον", που θάλεγε ο Σεφέρης. Τόσο προκλητικά ενδιαφέρουσα όμως, όσο δέκα πυκνές σελίδες. Σοβαρολογώ. Με θέλγει η οικονομία των μέσων.

Μέ τον Παρασκευά, έναν ανήσυχο και καλλιεργημένο αρχιτέκτονα, γνωριστήκαμε το '74 και κάναμε ευχάριστη παρέα. Στις εξόδους μας, στα συμπόσια και τις συζητήσεις, που είχαμε μεταξύ μας ή με τρίτους, συμφωνούσαμε πάντα στη φιλοσοφία της φράσης "Φιλοκαλούμεν μετ' ευτελείας". Μισούσαμε τη σπατάλη, μας έθελγε η οικονομία στα μέσα, είτε αφορούσαν τη σπουδαία τέχνη του είτε το φαινόμενο του λόγου. Δεν κουραζόταν να επαναλαμβάνει και μιαν ακόμα διάσημη φράση, την πυκνότερη διατύπωση, όπως έλεγε, πολεμικού ανακοινωθέντος που θαύμαζε και έβλεπα πως σχεδόν τον συγκινούσε.

Το 411 οι Λακεδαιμόνιοι έπαθαν πανωλεθρία στη ναυμαχία με τους Αθηναίους. Ήταν στην Κύζικο της Προποντίδας. Ο ναύαρχός τους Μίνδαρος πνίγηκε. Το σύνολο του στόλου καταστράφηκε. Λακωνικά, όσο ποτέ κανείς πριν ή μετά στην Ιστορία, ειδοποίησαν τη Σπάρτη για την οικτρή ήττα: "Έρρει τα κάλα. Μίνδαρος απεσσύα. Πεινώντι τόνδρες. Απορίομεν τι χρη δραν". Με απλά λόγια "Τα καράβια βούλιαξαν, ο Μίνδαρος πνίγηκε. Ο στρατός πεινά. Δεν ξέρουμε τι να κάνουμε".

Κοιτάζοντας λίγο προς τα πίσω καταλαβαίνω πως η συγκεκριμένη βραχυλογία πρέπει να μας προκαλούσε και ένα ενδιαφέρον για το σκοτεινό αδιέξοδό της, το γόητρο που έχει κάθε αξιοπρεπής απελπισία. Η ηλικία, δεν ξέρω γιατί, μας προδιέθετε σε ανάλογες κλίσεις. Εν πάση περιπτώσει, όλα τα έργα του παλιού φίλου (όσα έψαξα και βρήκα πριν από λίγα χρόνια στο ίντερνετ) κρίνω πως είναι οι πιο απλές και διακριτικές γραμμές που βρήκα ποτέ σε κτίρια. Καταλάβαινα στις φόρμες του την αντίληψη που είχαν οι παλιές εμμονές μας. Η εικόνα της ώριμης δουλειάς ομολογούσε πως οι συζητήσιμες νεανικές ιδεοληψίες δεν είχαν απομακρυνθεί από το "απέριττο" που μας μάγευε. Το αυστηρό και ανεπιτήδευτο "Φιλοκαλούμεν μετ' ευτελείας".

Η αθανασία των σκύλων

Για το βιβλίο του Κώστα Μαυρουδή «Η αθανασία των σκύλων» γράφει ο Ανταίος Χρυσοστομίδης στην Αυγή.

«Ο Κώστας Μαυρουδής στο βιβλίο του «Η αθανασία των σκύλων» (εκδ. Πόλις) δίνει ένα από τα καλύτερα βιβλία του, γράφοντας για εβδομήντα ιστορίες σκύλων. Γύρω από τις μικρές αυτές ιστορίες η σκιά της Μεγάλης Ιστορίας».
 
 

Δευτέρα 21 Απριλίου 2014

Το ράδιο παίζει εμβατήρια

ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ, Άνοιξη 2008. Το editorial του περιοδικού Νο 161-162 αρχίζει έτσι που αφορά τον σύγχρονο αναγνώστη του όχι μόνο για την αναδρομή: "Η εικόνα του σύγχρονου δημόσιου βίου, είτε με τη διάλυση είτε με την αναιδή ελευθεριότητα, οφείλει πολλά στη γενικευμένη Ανοχή. Κι αυτή εμπεδώθηκε, σ' όλη τη μεταπολίτευση, ως αντιπρόταση στο καθεστώς της δικτατορίας, ως αίτημα του διαφορετικού απέναντί της, μια νεοελληνική, άξεστη εκδοχή των ελεύθερων θεσμών [...]"

Το τεύχος ήταν ανθολόγιο αναμνήσεων της πρώτης μέρας. Δεν ασχολήθηκαν οι συγγραφείς του με τη δικτατορία, αλλά με το ξύπνημά τους το πρωινό της 21ης Απριλίου. Το ιδιαίτερο βλέμμα τού κάθε αφηγούμενου επιβάλλει το μύθο και τη σημασία του. 41 χρόνια μετά, μιλούσαν, ή σωστότερα θυμόνταν, οι Νίκος Αλιβιζάτος, Ρέα Γαλανάκη, Στεφ. Πεσμαζόγλου, Δημοσθ. Κούρτοβικ, Κ.Γεωργουσόπουλος, Τ. Χυτήρης, Τ. Σπετσιώτης, Κωστής Σκαλιώρας, Λένα Διβάνη, Αντουανέττα Αγγελίδη, Νίκος Κούνδουρος, Αντ. Λιάκος και πολλοί άλλοι.
 
 

Σάββατο 19 Απριλίου 2014

1914


To μεθεπόμενο τεύχος του ΔΕΝΤΡΟΥ θα είναι αφιέρωμα στη λογοτεχνία και το σινεμά που αφορά τον Μεγάλο Πόλεμο (1914). Συμπληρώνονται εκατό χρόνια από την κήρυξή του. Η φωτογραφία είναι από την αξέχαστη αντιπολεμική ταινία του Μάριο Μονιτσέλι "Ο μεγάλος πόλεμος", με τους Βιτόριο Γκάσμαν και ΑλμπέρτοΣόρντι.
 
 

Παρασκευή 18 Απριλίου 2014

Ανθούλα σ' αγαπώ

Παραλία της Πειραικής, Μ.Παρασκευή, 9π.μ.
 
 
Φωτογραφία του χρήστη Costas Mavroudis.
Φωτογραφία του χρήστη Costas Mavroudis.                                                                                                                                  
Μου αρέσει! · · Προώθηση ·

Σκότος εγένετο...

ΕΣΤΙΑ , 18.2.1961. 
 
Παρά το Γκροσσέτο της Β.Ιταλίας ήρχισε το γύρισμα της ταινίας "Βαραββάς", εις την οποίαν πρωταγωνιστεί η Ιταλίς σταρ Συλβάνα Μάγκανο, σύζυγος του παραγωγού Ντίνο ντε Λαουρέντις. Την πρωίαν της Τετάρτης εγυρίσθη η σκηνή της Σταυρώσεως, κατά την ώραν ακριβώς της εκλείψεως του ηλίου. Το αποτέλεσμα, όπως δεικνύει η φωτογραφία, ήτο πολύ εντυπωσιακόν.
 
 
Φωτογραφία του χρήστη Costas Mavroudis.

Πέμπτη 17 Απριλίου 2014

Ιωάννης ΚΓ'


Έχω κατέβει δυο τρεις φορές στο υπόγειο με τους τάφους των Παπών, κάτω απ' τον Άγιο Πέτρο. Είναι εντυπωσιακό. Κάθε φορά έβλεπα πως στον τάφο του Ιωάννη ΚΓ΄ (Άγγελος Ρονκάλλι, 1885-1963) οι επισκέπτες έχουν τοποθετήσει δεκάδες μικρά καντηλάκια, η επιφάνεια είναι γεμάτη, την ίδια στιγμή που στους πλαινούς τάφους ανάβουν ένα ή δύο. "Τον έλεγαν "Il buono" ("Ο καλός")", μου είχε πει ο ξεναγός μου, ένας τραπιστής μοναχός που μου έδειχνε εξαντλητικά τα μυστικά της Ρώμης. "Είναι ο πιο αγαπητός Πάπας", μου εξήγησε. Θυμόμουν πως έμεινε στο θρόνο από το 1958 έως το 1963. Ήμουν μαθητής και ετοιμαζόμουν για καλοκαιρινές εξετάσεις όταν πέθανε. Ξέρω ακόμα ότι ήταν εκείνος που εισήγαγε τη λειτουργία στις εθνικές γλώσσες, καταργώντας τα λατινικά, πράγμα που με έκανε να σταματήσω τις επισκέψεις μου στην καθολική εκκλησία.

Βρήκα πρόσφατα το βιβλίο, που το εξώφυλλό του αναρτώ. Το διαβάζω αργά. Χαμηλόφωνος λόγος απλού ιερωμένου. Παραθέτω από το Ημερολόγιο του 1942. Ήταν τότε εκκλησιαστικός αντιπρόσωπος στην Κων/πολη. "Οι δύο μεγάλες αρρώστιες που τοξινώνουν τον κόσμο. Ο λαικισμός και ο εθνικισμός. Ο πρώτος είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα των κυβερνώντων, ο δεύτερος υπηρετείται και από τους κληρικούς. Πρέπει να είμαι άγρυπνος γι' αυτό ως επίσκοπος. Καλό να αγαπώ την πατρίδα μου, αλλά αυτό είναι υπόθεση εσωτερική, της καρδιάς μου. Δεν έχω δικαίωμα να το φέρνω προς τα έξω. Ανήκω πριν απ' όλα στην εκκλησία. Και η εκκλησία είναι μητέρα όλων των εθνών. Όλοι πρέπει να βλέπουν το σεβασμό μου προς την εθνικότητά τους, εμψυχωμένον όμως από το πνεύμα της ειρήνης και της αγάπης. Είμαστε όλοι άρρωστοι απ' τον εθνικισμό. Πρέπει να είμαι αμόλυντος απ' αυτό το μικρόβιο."

Θυμάμαι πώς ο Φελίνι (ως συγγραφέα τον θεωρώ εφάμιλλο του σκηνοθέτη) αναφέρεται σε κάποια απομνημονεύματά του στον Ιωάννη. Μοναδική εικονοποιία, διαστολή της σύντομης συγκυρίας, αποτύπωση μιας στιγμής, όπως μόνον η αισθαντικότερη ποίηση κατορθώνει : "Μπορεί να μην πηγαίνω στην εκκλησία, αλλά ο Πάπας Ιωάννης...Τον αγαπούσα. Μια φορά τον συνάντησα. Στο δρόμο. Πήγαινα με το αυτοκίνητό μου στο στούντιο. Ξαφνικά άκουσα σειρήνες, κορναρίσματα. Δεν ήξερα τι ήταν. Σταμάτησα σ' ένα φανάρι. Έπειτα ήρθε και σταμάτησε δεξιά μου ένα μαύρο αυτοκίνητο. Στις πίσω θέσεις ο Πάπας Ιωάννης μ' ένα μεγάλο κόκκινο καπέλο. Δεν θα ξεχάσω ποτέ την όψη του. Το χαμόγελό του. Την αθωότητα του προσώπου του! Σαν μωρό. Σαν αερικό σε παραμύθι με νεράιδες. Με κοίταξε. Έδειχνε σαν να ήθελε να ζητήσει συγγνώμη για την ανωμαλία στην κυκλοφορία. Του έγνεψα. Σήκωσε το χέρι του να με ευλογήσει.
 
 
 

Κυριακή 13 Απριλίου 2014

Ο Λάζαρος

Αν λάβουμε υπόψη λόγους "αισθητικής οικονομίας", είναι πολύ πιο ενδιαφέρουσα η Ανάσταση του Λαζάρου απ' αυτήν του Ιησού, η οποία είναι υπέρβαρη από γεγονότα, ξεχειλίζει από διδάγματα και συνέπειες, και τελικά, στο διαπασών της υπέρβασης, καταλήγει στην Ανάληψη.

Αντίθετα, η εξιστόρηση του πρώτου γεγονότος είναι λιτή, με χαμηλές συγκινήσεις, μια παράσταση με δεύτερους ρόλους που συνωθούνται ανώνυμοι στο ευαγγέλιο του Ιωάννη. Κυρίως όμως είναι μια ιστορία που καταλήγει στη σιωπή και στην άγνοια για το μέλλον του Λαζάρου. Στο εξής δεν μαθαίνουμε, ούτε ακούμε τίποτε που να τον αφορά. Στα μέτρα του δράματος, τι μοναχικότερο υπάρχει από ένα πρόσωπο το οποίο με την Ανάστασή του συντρίβει πανηγυρικά τους φυσικούς νόμους αλλά αποσιωπάται αμέσως μετά, χάριν του απόλυτου πρωταγωνιστή που εκμηδενίζει ή κάνει ασήμαντους τους υπόλοιπους ρόλους;

Κ.Μ., "Στενογραφία", Κέδρος 2006
 
 
 

Παρασκευή 11 Απριλίου 2014

Τιράντα

 
Κυριακή, 6/4. Στο παζάρι των ρακοσυλλεκτών, στον Ελαιώνα. Αν δεν ήταν ανδρόγυνη η φιγούρα, το παιχνίδι με τη λαβή της σακούλας θα μπορούσε να θυμίσει εκείνον τον εύστροφο αφορισμό του Καρλ Κράους: "Είχα κάποτε την ηλικία, που μια πεσμένη τιράντα στον ώμο με ενδιέφερε περισσότερο από την πτώση μιας κυβερνήσεως".
 
 
 

Σημείο Art



Μια συζήτηση για την "Αθανασία των σκύλων", χθες στο Τρίτο Πρόγραμμα. Ενδιαφέρουσα κουβέντα με τον Δημήτρη Τρίκα, για το ρόλο των σκύλων, που παρά τον τίτλο δεν είναι πρωταγωνιστές των 70 ιστοριών του βιβλίου, για τον ευφημισμό του όρου "Αθανασία" που αφορά ένα βιβλίο με τόσο παρελθόν και τόση χαμένη ύλη, τη σχέση του χρόνου με το έργο της λογοτεχνίας και τον ποιητή, τη δυσανεξία των ανθρώπων στο πραγματικό ("Ο άνθρωπος δεν αντέχει πολλή πραγματικότητα", Τ.Σ.Έλιοτ), τη μανία να βελτιώνουμε εσαεί μια μορφή ("Ένα έργο δεν τελειώνει ποτέ", Μαλαρμέ) και τη νεύρωση για ένα απόλυτο αποτέλεσμα, όπως εκείνη η εφηβική αναποφασιστικότητα (του είπα), όταν δοκιμάζαμε δέκα πουκάμισα και ισάριθμα παπούτσια πριν την έξοδό μας. "Νομίζω ότι σου αρέσει το καλό ντύσιμο", μου είπε ο εξαιρετικός συνομιλητής, παίρνοντας αφορμή από την πρόχειρη μεταφορά μου.

Του αποκάλυψα ότι αγαπώ τα ρούχα, τα βιβλία και τα αντικείμενα από δεύτερο χέρι (το σιωπηλό παρελθόν τους, το αίνιγμα της ιστορία τους), μιλήσαμε για τους λεπτούς αιφνιδιασμούς τους, όταν στη Φρανκφούρτη, π.χ., βρήκα σε ένα δερμάτινο σακάκι την κάρτα ενός οδοντογιατρού από το Σίδνευ και στην Ιταλία ένα εισιτήριο Στοκχόλμη-Μιλάνο.

Μια ωραία συζήτηση με ένα καλλιεργημένο πρόσωπο που είχε υπογραμμίσει το βιβλίο, είχε βρει πόσο επίμονα εμφανίζεται η λέξη "χαμένο", "ανολοκλήρωτο", "μοιραίο", "μακρινό", "σκιά" και άλλα, και μου είπε πόσο αγαπά τον γνωμικό λόγο και τη διακειμενικότητα στους συγγραφείς. Σπάνια (ποτέ για να είμαι ακριβής),στις προφορικές συζητήσεις μου λέω σχεδόν όλα εκείνα που θα ήθελα. Μετάδοση στις 8.30 την ΛαμπροΤρίτη. "Σημείο ΑRΤ", Τρίτο πρόγραμμα.
2Μου αρέσει! · · Να μην λα

Πέμπτη 3 Απριλίου 2014

ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ 197-198


Και μερικές αποκαλύψεις για το επόμενο τεύχος του ΔΕΝΤΡΟΥ που σελιδοποιείται αύριο. Είναι η πρώτη φορά εδώ και καιρό που δεν θα εμφανίσουμε θεματικό αφιέρωμα. Σελίδες επί σελίδων μεταφρασμένη και νεοελληνική λογοτεχνία. Το χάρηκε ακόμα και ο διορθωτής. Μας αιφνιδίασαν τα κείμενα όταν συγκεντρώθηκαν και είδαμε ένα ποιοτικό σύνολο που σπάνια επιτυγχάνεται. Απαραίτητο δίδαγμα για μας. Να σταματήσουν για λίγο τα αφιερώματα, να προβάλλουμε τη δημιουργική γραφή περισσότερο απ' τη θεωρία.

Τσαρλς Ντίκενς. Ενα άγνωστο κείμενο από το ταξίδι του στην Ιταλία. Όσκαρ Έμιλ Τουντέερ. Ταξίδι στην Ελλάδα του 19ου αιώνα (τόσο παλιά όλα αυτά και τόσο φρέσκα!) Έξι μεταφρασμένα ιταλικά ποιήματα του Γιώργου Σαραντάρη. Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ, Κέιτ Σοπέν, Τσάρλι Τσάπλιν, ανέκδοτα κείμενα του Γ.Βαρβέρη σταλμένα το 1979 στον Κ.Μαυρουδή. Αλληλογραφία του Αντουάν Σεντ Εξιπερί, όπως και του Λ.Φ. Σελίν, που ζητά από τη Δανία, μεταπολεμικά, από έναν φίλο του υποστήριξη, διότι τάχα οι Γάλλοι τον κυνηγούν από ζήλια για το "Ταξίδι", και όχι για τις ρατσιστικές απόψεις του. Ακόμα, δύο εξαιρετικοί νεοέλληνες πεζογράφοι. Και διηγήματα των Ρέι Μπράντμπερι, Βικτόρ Πελέβιν (ένα μεγάλο ταλέντο της ρωσικής πεζογραφίας ο τελευταίος). Και πλείστα άλλα, ως επιφυλασσόμενη έκπληξη. Για πρώτη φορά και η επιμέλεια ήταν απολαυστική!
 
 
 

Τετάρτη 2 Απριλίου 2014

Η αφιέρωση


Ο Νίκος Κουφάκης (γενν. 1972) μου έστειλε σήμερα το πρώτο του βιβλίο. "Οικογενειακή πορσελάνη", εκδ. Κέδρος. 16 διηγήματα. Υπάρχει στην 7η σελίδα μια εξαιρετική και σπάνια τιμή που με αιφνιδίασε: το βιβλίο είναι αφιερωμένο στον Τάσο Γουδέλη και σε μένα. Ο Νίκος Κ. εργάστηκε μαζί μας, στο ΔΕΝΤΡΟ, κοντά τέσσερα χρόνια. Πιο δημιουργικά δεν γινόταν. Συζητήσεις, συντροφιά με συνεργάτες, ώρες προσωπικής επικοινωνίας ή άχαρων πρακτικών ασχολιών στα βιβλιοπωλεία, κοινά και αποκλίνοντα βλέμματα γι' αυτό που μας περιέβαλλε. Πρόσωπο με σπάνιο κριτήριο, αυτό που ονομάζουμε ενστικτώδες αλλά και εκείνο που αναγνωρίζουμε ως άκρως ασκημένο. Πολλοί του ζητήσαμε στο παρελθόν να δει γραπτά μας, όσοι τουλάχιστον ξέρουμε πόσο το κείμενο απέχει απ' την εικόνα που έχουμε γι' αυτό.

Μπορώ να πω, όμως, ότι μια αφιέρωση σαν κι αυτή είναι σημαντική και για έναν ά λ λ ο λόγο: Δείχνει, με την χωρίς εξηγήσεις για τον τρίτο συντομία της, σε τι είναι δυνατόν να καταλήγει η δημιουργική, γεμάτη γεγονότα συνύπαρξη στη ζωή τριών προσώπων. Εκτός, δηλαδή, από την τιμητική της αναφορά να αποτυπώνει το πυκνό δούνει λαβείν που προηγήθηκε. Η αφιέρωση κατά κανόνα προβάλλει την αλληλοεκτίμηση, την πρόθεση το έργο να σχετιστεί με κάποιον άλλον. Εδώ, κατ' εξαίρεση, και γι' αυτό γράφω ένα σημείωμα πριν διαβάσω το βιβλίο, είναι επιπλέον μια μαρτυρία, φόρος τιμής και αναγνώριση όχι αποκλειστικά στα πρόσωπα, αλλά στην κοινή, ανεκτίμητη αξία που είναι το παρελθόν. Αυτή είναι η δική μου, όχι εντελώς αυθαίρετη και συναισθηματική, ανάγνωση: μια αφιέρωση λιτή, χωρίς εξηγήσεις, που λες και θέλει να κρατήσει στην επιφάνεια εκείνο που περάσαμε και μοιραστήκαμε. Το χαμένο.



Η αθανασία των σκύλων

Κείμενο του Ίκαρου Μπαμπασάκη από τη lifo που κυκλοφορεί. Το αναρτώ με θερμές ευχαριστίες στον συγγραφέα του.

[...] "Ο Κώστας Μαυρουδής είναι λιτός, λεπταίσθητος λογοτέχνης. Ξέρει να αιφνιδιάζει με ήπιο τρόπο, να σφάζει με το μπαμπάκι, να παρασύρει σε εκκωφαντικά επιφωνήματα μέσα από μια αλληλουχία βελούδινων ψιθύρων. Μπορείς να πεις ότι το τελευταίο του κατόρθωμα, η Αθανασία των Σκύλων (εκδ. Πόλις), είναι πεζογράφημα, ύπουλη ιστορία του νεοελληνικού έθνους, ψυχογράφημα του Αθηναίου, κοινωνικοπολιτική κριτική, ακτινοβόλος και ακτινογράφος ποίησις. Εγώ λέω ότι η Αθανασία είναι ένα μυθιστόρημα ακριβείας, είναι μια φιλοσοφική αυτοβιολογία, ένας εορτασμός του νου και των αισθήσεων με σουρντίνα. «Πόσες ώρες –με ποιους, σε ποια πόλη–, τι συζητήσεις, εχθροπραξίες, ρεμβασμοί, ψάχνοντας κάτι που δεν θα εμφανιζόταν ποτέ». Άλλο η ματαιότητα και άλλο να γράφεις με εξαίσιους κρυστάλλους λόγου για τη ματαιότητα. Εύγε στον Κώστα Μαυρουδή!"
Πηγή: www.lifo.gr