Η προηγούμενη ανάρτηση στον τοίχο μου με τίτλο "Λακωνικόν" αφορούσε την πιο ολιγόλογη, την πιο πυκνή κριτική που είχε μέχρι τώρα "Η αθανασία των Σκύλων". Ανταίος Χρυσοστομίδης, "Η Αυγή": "Γύρω από τις 70 αυτές ιστορίες, η σκιά της μεγάλης Ιστορίας". Τι συντομία ! "Το ακαριαίον", που θάλεγε ο Σεφέρης. Τόσο προκλητικά ενδιαφέρουσα όμως, όσο δέκα πυκνές σελίδες. Σοβαρολογώ. Με θέλγει η οικονομία των μέσων.
Μέ τον Παρασκευά, έναν ανήσυχο και καλλιεργημένο αρχιτέκτονα, γνωριστήκαμε το '74 και κάναμε ευχάριστη παρέα. Στις εξόδους μας, στα συμπόσια και τις συζητήσεις, που είχαμε μεταξύ μας ή με τρίτους, συμφωνούσαμε πάντα στη φιλοσοφία της φράσης "Φιλοκαλούμεν μετ' ευτελείας". Μισούσαμε τη σπατάλη, μας έθελγε η οικονομία στα μέσα, είτε αφορούσαν τη σπουδαία τέχνη του είτε το φαινόμενο του λόγου. Δεν κουραζόταν να επαναλαμβάνει και μιαν ακόμα διάσημη φράση, την πυκνότερη διατύπωση, όπως έλεγε, πολεμικού ανακοινωθέντος που θαύμαζε και έβλεπα πως σχεδόν τον συγκινούσε.
Το 411 οι Λακεδαιμόνιοι έπαθαν πανωλεθρία στη ναυμαχία με τους Αθηναίους. Ήταν στην Κύζικο της Προποντίδας. Ο ναύαρχός τους Μίνδαρος πνίγηκε. Το σύνολο του στόλου καταστράφηκε. Λακωνικά, όσο ποτέ κανείς πριν ή μετά στην Ιστορία, ειδοποίησαν τη Σπάρτη για την οικτρή ήττα: "Έρρει τα κάλα. Μίνδαρος απεσσύα. Πεινώντι τόνδρες. Απορίομεν τι χρη δραν". Με απλά λόγια "Τα καράβια βούλιαξαν, ο Μίνδαρος πνίγηκε. Ο στρατός πεινά. Δεν ξέρουμε τι να κάνουμε".
Κοιτάζοντας λίγο προς τα πίσω καταλαβαίνω πως η συγκεκριμένη βραχυλογία πρέπει να μας προκαλούσε και ένα ενδιαφέρον για το σκοτεινό αδιέξοδό της, το γόητρο που έχει κάθε αξιοπρεπής απελπισία. Η ηλικία, δεν ξέρω γιατί, μας προδιέθετε σε ανάλογες κλίσεις. Εν πάση περιπτώσει, όλα τα έργα του παλιού φίλου (όσα έψαξα και βρήκα πριν από λίγα χρόνια στο ίντερνετ) κρίνω πως είναι οι πιο απλές και διακριτικές γραμμές που βρήκα ποτέ σε κτίρια. Καταλάβαινα στις φόρμες του την αντίληψη που είχαν οι παλιές εμμονές μας. Η εικόνα της ώριμης δουλειάς ομολογούσε πως οι συζητήσιμες νεανικές ιδεοληψίες δεν είχαν απομακρυνθεί από το "απέριττο" που μας μάγευε. Το αυστηρό και ανεπιτήδευτο "Φιλοκαλούμεν μετ' ευτελείας".
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου