Το Ζάλογγο

Όταν, τον περασμένο μήνα, άρχισα να γράφω ορισμένες σκέψεις για τη δεκαπενθήμερη συνεργασία μου στο Εθνος του Σαββάτου, η ατζέντα ήταν ο χορός του Ζαλόγγου. Μεσολάβησαν οι ερτ, οι απεργίες, οι εμπνευσμένες δημαρικές αναδιπλώσεις, η νέα κυβέρνηση. Μέσα σε λίγες μέρες, το Ζάλογγο, όπως και ο ιστορικός μύθος γενικώς, ακούγεται σαν θέμα που έπεσε απ' τον ουρανό. 

;Πόσο μπορεί η συγκυρία να κάνει ανεπίκαιρη μια σκέψη ή μια περιοχή ενδιαφέροντος; Είναι παράξενο, άνοιξα να δω το κείμενο κι ενώ δεν λείπουν οι σκέψεις (για το πρόβλημα στη διδασκαλία της ιστορίας στην εκπαιδεύση, κυρίως) αναρωτιόμουν τι νόημα έχουν όλα αυτά. Τα γεγονότα είναι σαν την ερμηνεία του καλού ηθοποιού που κρατά τον λιγότερο ταλαντούχο, θέλει δεν θέλει, στη σκιά.

Έχω θυμηθεί και γράφω για την πιο "σκαστή", ξεκαρδιστική, περίπτωση ιστορικής αυτοψίας, όταν στο "Μοναστήρι της Πάρμας" (Σταντάλ) εκείνο το παιδί από το Μιλάνο, θαυμαστής του Βοναπάρτη, φτάνει μέχρι το Βατερλό, μπαίνει μέσα στα γεγονότα, βλέπει τις εικόνες που ακολουθούν την πιο καθοριστική μάχη στην ιστορία της Ευρώπης και δεν καταλαβαίνει τίποτε απ' το πού βρέθηκε και το τι έχει συμβεί.

Μετά απ' τις πρώτες εκείνες σελίδες του μυθιστορήματος βλέπουμε πια διαφορετικά την ιστορική "αλήθεια". Έχω θυμηθεί και μια φράση του Ράσελ. "Καλό θα είναι η ιστορία να διδάσκεται με αμφιβολία. Οι πηγές του αντιπάλου είναι η πιο χρήσιμη περιοχή γι αυτό. Αν ο ΄Γάλλος θέλει να μάθει για τους Ναπολεόντειους πολέμους μπορεί να διαβάσει αγγλικές εφημερίδες της εποχής".