Δευτέρα 11 Αυγούστου 2008

Μια χρήση της φόρμας Μποτερό



Βρισκόμουν πριν από χρόνια στην Ιταλία, σε μια υπαίθρια έκθεση γλυπτικής τού Μποτερό. Καθώς στάθηκα και παρατηρούσα ένα έργο με θέμα ελληνικό —την αρπαγή της Ευρώπης από τον Δία—, πέρασε από το μυαλό μου μια ιδέα. Οι χοντρές φιγούρες, τα στρουμπουλά σώματα που έχουν όλοι οι αναπαριστώμενοι από τον γλύπτη, θα μπορούσε να έχουν ένα εξαιρετικό απομυθευτικό αποτέλεσμα στα αγάλματα των δημόσιων χώρων. Αγάλματα και προτομές, που σε όλες τις χώρες είναι σύμβολα συγκεκριμένης ιδεολογίας, ή για να το πούμε διαφορετικά, είναι φορτισμένα με τις αξίες και τις ακαταμάχητες αλήθειες της κοινωνίας τους, θα μετέβαλλαν χαρακτήρα. Στην Αγγλία θα έβλεπες τον Νέλσωνα με φουσκωτό σώμα, στην Ιταλία τον πανταχού παρόντα έφιππο Γκαριμπάλντι σαν ανθρωπάκι της Μισλέν, στην Ελλάδα μας τους Βενιζέλους ή άλλες ιστορικές προσωπικότητες σαν αφράτους λουκουμάδες. Όσο τα σώματα θα φούσκωναν, τόσο η ευγενής αμφισβήτηση και η φινέτσα αυτού του χιούμορ θα γινόταν —σκεπτόμουν—πιο καταλυτική. Οι αναπαριστώμενοι, μυθοποιημένοι από τις τοπικές Ιστορίες, θα είχαν, μ’ αυτή τη φόρμα, ταυτότητα αυτοαμφισβήτησης. Με την συγκεκριμένη πλαστική αντίληψη, όλοι θα ήταν λιγότερο άκαμπτοι στον ρόλο τους. Καθημερινοί, παιδικοί, τρυφεροί. Αν κρατούσαν σπαθί θα σκεφτόσουν πως είναι χαρτοκόπτης, αν κοίταζαν τον ορίζοντα ως εθνάρχες ή βασιλείς θα έμοιαζαν με φιλοπερίεργους και συμπαθείς περιηγητές που ερευνούν το χώρο, αν ήταν θύματα θα είχαν πάρει δίκαια την εικόνα του παιδιού. Η Ιστορία θα εισερχόταν σε έναν τρυφερό εξανθρωπισμό, σε μια παράδοξη ποίηση. Η δημόσια εντύπωση θα χάριζε στο πνεύμα μας τα φιλοπαίγμονα αποτελέσματα της χαρίεσσας αυτής τέχνης. Το παρελθόν μας, καθόλου συνοφρυωμένο, θα ήταν μια παραμυθένια αφήγηση.

Δεν υπάρχουν σχόλια: