Η τακτική δεκαπενθήμερη συνεργασία μου στο ΕΘΝΟΣ του Σαββάτου (30. 3. 2013)
Αντιμετωπίσαμε τη μεταπολεμική δημόσια εικόνα μας σαν αναπόφευκτο κακό. Σαν κάτι που μοιραία γεννήθηκε προβληματικό. Παρακολουθώ στην ΕΡΤ εκπομπές με ιστορικό υλικό για τα έργα του '50, τα φράγματα, τις αποξηράνσεις, τους «αυτοκινητόδρομους». Κι ακόμα τις «παρεμβάσεις» στην Αθήνα. Τον χαμένο Ιλισό, το αυθαίρετο ξήλωμα (νύχτα) του τραμ, την αντιπαροχή. Μια ισχυρή προσωπικότητα εργάστηκε ταχύρρυθμα ως υπουργός Εργασίας. Εδωσε εικόνα πεποίθησης. Μετά τον θάνατο του Παπάγου (1955) υπήρξε η επιλογή των Ανακτόρων για την αρχηγία του «Ελληνικού Συναγερμού». Θεωρήθηκε ακροβασία στην τότε συνταγματική νομιμότητα, το πρόσωπο όμως εκείνο προσδιόρισε την επόμενη επταετία.
Οικονομική ανάπτυξη χωρίς όρους. Η οικοδομημένη απαξία που μας περιβάλλει είναι ο εφιαλτικός της καρπός. Αν αγνοήσουμε την καταστροφή του φυσικού και ιστορικού στοιχείου, στην Αθήνα βοά η απουσία σχεδίου και προοπτικής. Ενα κατ' όνομα άστυ, χωρίς ταυτότητα, χωρίς αναφορές. Σήμερα, στο ζήτημα της αστικής αμορφίας έρχεται να προστεθεί το χαώδες περιβάλλον της ανομίας. Μια πόλη χωρίς δομές, κουλτούρα και διοίκηση, ανεκτική στην απειθαρχία και την παραβατικότητα, έρμαιο σε κάθε είδους διαθέσεις και ένστικτα.
Ας μείνουμε στην εικόνα. Η γενιά διανοουμένων που άσκησε εξουσία στις δεκαετίες '50 -'60 είχε λαμπρούς εκπροσώπους. Υστερα από χρόνια, βλέποντας τα αισθητικά δοκίμια, ακόμα και παρατηρήσεις του Κωνσταντίνου Τσάτσου, βρίσκομαι σε μια περιοχή γοητευτικής και ραφινάτης σκέψης. Ξεφυλλίζοντας επιφυλλίδες της Ελένης Βλάχου ανακαλύπτω ένα ταμείο υποψιασμένης καλαισθησίας και εύστροφου πνεύματος.
Οταν ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος είπε στο Κοινοβούλιο, απευθυνόμενος στην Αριστερά, ότι η «βιαία σκέψις ισοδυναμεί με βιαίαν πράξιν», διατύπωνε ένα δόγμα απέναντι στον μαρξισμό, το οποίο θα μπορούσε να απασχολήσει θεολογικές ή φιλοσοφικές διατριβές. Διαβάζω αυτές τις μέρες σύντομες κρίσεις του Τσάτσου για τις πλαστικές μορφές και τη μουσική. Γνωμική δύναμη, σχολείο βλέμματος. Ωστόσο, τα χρόνια που ως υπουργός Προεδρίας έγραφε τη «Μύηση στο Ωραίο» ή το «Αισθητικό αντικείμενο» (έξοχα κεφάλαια στη «Θεωρία της Τέχνης»), οι εργολάβοι έχτιζαν την πρωτεύουσα. Η βαναυσότητα της δημόσιας εικόνας μας γεννήθηκε από μια καλλιεργημένη τάξη. Από «ηγεμόνες» που περνούσαν πλάι στις σκαλωσιές και στα μπάζα, κρατώντας στη μασχάλη δοκίμια για το ροκοκό και τον Καντ.
Η σημερινή κρίση παρακολουθεί εκείνον τον παλιό εκπεσμό. Τότε δεν αφορούσε μισθούς και συντάξεις, αλλά την άξεστη διαχείριση του δημόσιου χώρου και τις συνέπειές της. Υπάρχει η παλιά φράση του Μπιφόν, ότι «Το ύφος είναι ο άνθρωπος». Οι πόλεις μας κι εμείς δηλώνουμε ύφος.
K.M.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου