Τα άγρια

Πριν από λίγο, στο παρκάκι της Εθνικής Βιβλιοθήκης (Ακαδημίας). Τα άγρια διώχνουν τα ήμερα.

 

 

Σέντ Εξιπερί

Συλλεκτικές εμμονές υπάρχουν άπειρες. Οι κομψές και ιδιαίτερες όμως δεν είναι πολλές. Εδώ, τρεις εικόνες από τον θεματικό φιλοτελισμό, δραστηριότητα ενός φίλου που το περιεχόμενό της έβλεπα το μεσημέρι της Κυριακής. Θέμα, ο Σεντ Εξιπερί. Γραμματόσημα και φάκελλοι από κυκλοφορία πρώτης ημέρας. Πολλές χώρες έχουν τιμήσει έτσι τον αεροπόρο συγγραφέα, κυρίως, βέβαια, πρώην αποικίες.

Θυμάμαι το ωραίο γαλλικό χαρτονόμισμα των 50 φράγκων με το κεφάλι του, και βέβαια τα τομίδια των εκδόσεων Γαλαξίας, με τα δύο έργα του που με είχαν γοητεύσει. Τη "Νυχτερινή πτήση" και το "Terre des Hommes", 1939 ("Γη των ανθρώπων"). Έψαξα σήμερα το πρωί παλιές υπογραμμίσεις μου σ' αυτό το δεύτερο. Τι είχα προσέξει πριν από 30 χρόνια. Δεν θα ήταν έκπληξη να βρω και κόκους άμμου στη ράχη του, γιατί θυμάμαι να το διαβάζω καλοκαίρι, σε παραλία νησιού. Μεγάλες παράγραφοι, αλλά και φράσεις με συντομία γνωμικού που ήθελα προφανώς να κρατήσω: "Φαίνεται πως φτάνουμε την τελειότητα όχι όταν δεν έχουμε τίποτε πια να προσθέσουμε, αλλά όταν δεν υπάρχει κάτι άλλο να αφαιρέσουμε".

 

Ενηλικίωση

Τελικά η πραγματική ενηλικίωση είναι όταν χρειαστεί να πας σε νοσοκομείο μόνος σου μες στη νύχτα. Ο παλιμπαιδισμός είναι στην επιστροφή, όταν για παρηγοριά (και για να δώσεις μια νότα "σπιτιού") περνάς από το σούπερ μάρκετ και παίρνεις ένα μεταλλικό κουτί με μπισκότα (από αυτά που για κάποιο σαδιστικό λόγο βάζουν τα ραφτικά οι μαμάδες και το ανοίγεις όλο απογοήτευση).

Μήνυμα από πρόσωπο νεαρής ηλικίας που ζει στο εξωτερικό. Σήμερα το πρωί στο ίνμποξ μου. Γιατί μοιαζει με ποίημα (ή με πρώτη ύλη του);

Μια Δανέζα στην αυλή του Όθωνα

Διαβάζω αυτές τις μέρες ένα βιβλίο σπάνιο, μεγάλου ενδιαφέροντος. Το έγραψε μια Δανή κυρία (Χριατιάνα Λυτ) σύζυγος του προτεστάντη ιερέα που έζησε στην Αθήνα τα χρόνια του Όθωνα. Ανεπιτήδευτο, αλλά σπουδαίο βλέμμα από έναν καθημερινό άνθρωπο, που κοιτάζει τις συμπεριφορές, τα γεγονότα και τα πρόσωπα. Μιλά για τη βασίλισσα αλλά και για τον Κρίστιαν Άντερσεν. Για τους γερμανούς αρχιτέκτονες και αρχαιολόγους, αλλά και για το "αστικό περιβάλλον". Για τους πρέσβεις και τα κόμματα, αλλά και για τα προιόντα της αγοράς. Ένα γοητευτικό καλειδοσκόπιο.

Όταν λέω σπουδαίο βλέμμα αναφέρομαι σε παρατηρήσεις που θεωρώ οξυδερκείς. Προσέχω, π.χ., πώς περιγράφει τη στάση του συγγραφέα Χ. Κ. Άντερσεν απέναντι στους ελληνικούς χορούς που παρακολουθεί ένα βράδυ στο σπίτι της. "Ο Άντερσεν βρήκε σ' αυτούς περισσότερη ποίηση απ' όση πράγματι υπάρχει". Γιατί είναι ενδιαφέρουσα σκέψη αυτή η απλή φράση; Διότι χωρίς να σκοπεύει σ΄αυτό, φωτίζει την ψυχολογία του εξωτισμού που ο φορέας του βλέπει και νιώθει εξωραισμένα τα αντικείμενα.

Διαβάζω γοητευμένος για τη συνέχεια των τρόπων και του ύφους μας. Στη λιτανεία του Επιταφίου παίζουν αμέτρητα πιτσιρίκια ανάμεσα στους ιερείς. Σβήνουν το ένα το κερί του άλλου και μπαίνοντας στην πομπή πλησιάζουν τον επιτάφιο για να το ξανανάψουν από εκεί. Τρώνε καρπαζιές απ' τους ιερείς και απομακρύνονται. Οι πιστοί παίρνουν στην εκκλησία σφιχτά κόκκινα αυγά και τα τσόφλια που πατούν τρίζουν σε λίγο στο δάπεδο. Η ταύτιση της Αναστάσεως με τη φασαρία και το θόρυβο των πυροβολισμών είναι σημάδι επιτυχίας του εορτασμού. Η συγγραφέας του ημερολογίου επισημαίνει την απουσία πνευματικότητας στην ορθόδοξη εκκλησία και το πλήρωμα.

Περίπατοι στην τότε Πεντέλη, το Λυκαβηττό και τη Χαλκίδα. Ο Εύρυπος κουβαλάει με το ρεύμα του ψόφια σκυλιά και γάτες. Ο Άντερσεν ανεβαίνει στο Πεντελικό και θέλει να δει από εκεί το Μαραθώνα, αλλά τον εξοντώνει ο ποδαρόδρομος. Η Αμαλία. Οι γιατροί της προσπαθούν να της εξασφαλίσουν γονιμότητα και τη συμβουλεύουν να σταματήσει την ιππασία. Ο Όθων, τέλος, "ένας αξιαγάπητος άνθρωπος, νωθρός και αδύναμος, που η έλλειψη δυναμικότητας δεν τον βοηθούσε να επιβληθεί σ' έναν τόσο ανήσυχο λαό". Τι τρυφερή και χαρακτηριστική πληροφορία: Όταν του έδιναν έγγραφα που έπρεπε να διεκπεραιωθούν, με τα άψογα ελληνικά του διόρθωνε συντακτικά και ορθογραφικά λάθη αντί να τα υπογράψει. Παρουσιάζεται, ακόμα, ως δίκαιος και ευσπλαχνικός. "Είχε έναν γέρο υπηρέτη που καμιά φορά έπινε λιγάκι παραπάνω. Κάποτε, μεθυσμένος, κουτρουβάλησε τις σκάλες κι ο βασιλιάς ακούγοντας το θόρυβο έτρεξε να βοηθήσει, ρωτώντας συγχρόνως 'Μήπως πονάτε πουθενά';"

Η εικόνα του μου θύμισε εκείνη που είχα αποκομίσει απ΄το βιβλίο του Ζαχαρία Παπαντωνίου ("Όθων"). Σελίδες αγνοημένες, κακώς, κατά τη γνώμη μου. Ο Άντερσεν εκπλήσσεται που οι Βασιλείς δεν γνωρίζουν τα έργα του. Η Βασίλισσα τον βρίσκει άσχημο, αλλά εφυή και ευχάριστο. Και, τέλος, η εξέγερση. Η συγγραφέας σκέπτεται ότι αυτοί που μαζεύτηκαν στην πλατεία και αλαλάζουν "Ζήτω το Σύνταγμα" πιθανόν δεν έχουν ιδέα τι είναι το Σύνταγμα. Ο λαός έξαλλος απαιτούσε να φύγουν οι Γερμανοί από τις δημόσιες θέσεις. Άρχιζε, καταλαβαίνει κανείς, η λαφυραγώγηση του δημοσίου. Ένα από τα κύρια αιτήματα, άλλωστε, της 3ης Σεπτεμβρίου ήταν η κατάληψη των δημοσίων θέσεων από γηγενείς, αποκλειομένων και των εκτός των τότε συνόρων Ελλήνων. Έχω ανακαλύψει διαβάζοντας τον "Λουκή Λάρα" του Βικέλα πως ο πρώτος διορισμός στο ελληνικό δημόσιο είναι η κατάληψη θέσεως γραφέα του Λουκή Λάρα στο Ναύπλιο, όταν και αν η πόλη θα καταληφθεί, όταν και αν φύγουν οι Τούρκοι. Τη θέση υπόσχεται στον νέο ο υπουργός Φωκίων Νέγρης, εφόσον, όπως πιστεύει, σε λίγο θα μεταφερθεί η ελληνική διοίκηση (αν θυμάμαι καλά) από το Κρανίδι στη νέα πρωτεύουσα.

Λούρδη

Το παγκόσμιο προσκύνημα της Λούρδης, δεν ξέρω τι είναι, πάντως δεν μοιάζει με φωτογραφία ούτε με γκραβούρα. Ένας Πακιστανός άδειαζε και έσχιζε χαρτιά από κάδους ανακυκλώσεως του Δήμου (Πατρ. Ιωακείμ, σήμερα στις 8.30) και το έσωσα απ' τα χέρια του την τελευταία στιγμή. Παρεμπιπτόντως, είχα βρεθεί εκεί παραμονή Δεκαπενταύγουστου, οικογενειακώς (1999). Εμπειρία πολύτιμη. Δίπλα στη φωτογραφία τα πόδια του "Μελένιου".

Λεμονοδάσος

  Τι συγκυρία, λίγο πριν, η πινακίδα με την προέλευση των λεμονιών (Πόρος) συνέδεσε την αγορά μας με το "Λεμονοδάσος" του Κοσμά Πολίτη. Μεσοπολεμικός Πόρος. ;Το θυμάστε, βιβλιόφιλοι, ή όλοι ασχολείστε με τις φράουλες;

Δουκίσσης Πλακεντίας, 19.4.13

Πέλμα μεγαλόσωμου σκύλου και μπαταρία ρολογιού Quartz. Πεζοδρόμιο στη Δουκίσσης Πλακεντίας, 19.4.

Ακαδημία Αθηνών

Όλα αυτά υπάρχουν συγχρόνως, σε απόσταση λίγων μέτρων μεταξύ τους. Παρασκευή πρωί (19.4.), στο μονοπάτι που οδηγεί από την Πανεπιστημίου στην Ακαδημίας. 

1. Ζεύγος μελετά επαναστατικά διαγγέλματα στον τοίχο της Ακαδημίας Αθηνών

2. Ο ρυπαρότερος γνωστός επαίτης Αθηνών και περιχώρων

3. Ομάδα γάλλων ποδηλατιστών ξεναγείται εποχούμενη, κάτω από τον Γρηγόριο τον Ε'.

Καρυοθραύστης.

Ξύλινος γερμανικός (μάλλον) καρυοθραύστης.

Το ζεύγος με το σκυλάκι

Το ζεύγος με το σκυλάκι. Μόσχα, 1930. Πρωτότυπη φωτογραφία.

Η μεταφορά

Σταματώ την ανάγνωση στην σελ. 115, για να υπογραμμίσω αυτό το σημείο. Παίρνουμε συχνά ένα μολύβι όταν η λογοτεχνία, όπως εδώ, ταυτίζεται με την τέρψη και τον αιφνιδιασμό της μ ε τ α φ ο ρ ά ς. Γιατί, πώς αλλιώς πανηγυρίζει αυτή η εμπειρία παρά με το απρόσμενο άλμα του κοινότοπου σε έναν κόσμο πηγαίας ποίησης και ευφάνταστης αναγέννησης του καθημερινού; "...Είχα ανάγκη από τον θεό. Μου τον έδωσαν, τον πήρα χωρίς να καταλάβω πως τον ζητούσα. Φυτοζώησε μέσα μου για λίγο κι ύστερα πέθανε. Σήμερα, όταν μου μιλάνε γι αυτόν, λέω με το χωρίς τύψεις ύφος ενός γηραιού γόητα που συναντάει μια τέως καλλονή: 'Πριν από πενήντα χρόνια αν δεν είχε μεσολαβήσει αυτή η παρεξήγηση που μας χώρισε, κάτι θα μπορούσε να έχει γίνει μεταξύ μας' ".

Εντελώς τυχαία

Τελικά, με ενδιαφέρει περισσότερο ο "ανορθόδοξος" φιλοτελισμός, που το κριτήριό του είναι αισθητικό και μόνο. Ανακάλυψα τα τρία αυτά γραμματόσημα, εντελώς τυχαία, στη σελίδες ενός βιβλίου, όπου κατά δαιμονική σύμπτωση υπήρχε η φράση: " Άραγε τα αισθήματά μας δεν είναι αποτυπωμένα πάνω στα πράγματα που μας περιβάλλουν";

Το πρώτο γραμματόσημο είναι ολλανδικό, με σφραγίδα του Άμστερνταμ. Τα άλλα δύο, με τα άλογα, είναι ελβετικά, σφραγισμένα στη Γενεύη. 

Με γαστρονομικούς όρους, θα λέγαμε πως ο κομψός τους ψίθυρος είναι το μικρό ορεκτικό, πριν το κυρίως γεύμα της ημέρας, ένα γοητευτικό βιβλίο που διαβάζουμε ή την ταινία που θα δούμε απόψε.

1967

Επικοινωνούμε καθημερινά με τον Δημήτρη, στο Βερολίνο. Παλαιοί συμμαθητές. Σήμερα το πρωί επισκέφτηκα πολύ νωρίς τη σελίδα του. Σε μια τετράδα παλιών φωτογραφιών (ο Δ. είναι μανιακός της φωτογραφικής τέχνης και των μηχανών) είδα κι αυτή. Εκείνος αριστερά κι εγώ δεξιά. Δεν την ήξερα. "Είναι 1967", μου είπε. Είναι σίγουρα πριν απ' τη δικτατορία, γιατί μετά δεν πήγα πια στην Πλάκα. Τον ρώτησα ποια είναι η κοπέλα που συνοδεύει, αλλά μου απάντησε πως αγνοεί, μάλλον ήταν δική μου γνωστή. 

Είναι αδύνατο να αναγνωρίσω τη στιγμή και το πρόσωπο. Τίποτε δεν γίνεται σαφέστερο. Ένα πνεύμα που μας συντροφεύει από τότε ανωνύμως. Το περίεργο είναι ότι και οι δύο έχουμε γόνιμη μνήμη γι αυτά που φοράμε και την καταγωγή τους. "Το κοστούμι μου", είπε ο Δ., "το είχα ράψει στον Κ. Πώς έλεγαν εκείνον το φαλακρό ράφτη που είχε;" "Τέλη", απάντησα χωρίς δυσκολία. Εγώ, αντίστοιχα, θυμάμαι πολύ καλά ότι το μαύρο πανωφόρι μου ήταν από την Ολλανδία, ξέρω πού το βρήκα, ότι το φόρεσα μια δυο φορές και το έχασα λίγο μετά σε ένα πάρτι στα Σεπόλια. Πάει κάτι λιγότερο από μισός αιώνας. Θυμάμαι και την αίσθηση που είχε στην αφή. Ήταν κάτι ανάμεσα σε αδιάβροχο και καμπαρντίνα.

Η συνέχεια

Ένας ξένος επισκέπτης βγάζει εισιτήριο και δίνει τις αποσκευές του στο σταθμό Λαρίσης. Αντιμετωπίζει το πρόβλημα πού να περιμένει το συρμό. Μια επιφυλλίδα του 1959.

"[...] Η Αθήνα, με τον ανεκδιήγητο σταθμό Λαρίσης. Ο μόνος σταθμός σ' όλη την Ευρώπη όπου δεν μπορείς ούτε να περπατήσεις ούτε να σταθείς. Αίθουσα δεν υπάρχει. Οι ταξιδιώτες στριμώχνονται σ' ένα δωματιάκι γεμάτο καπνούς, χνώτα κι οξύτατη μυρωδιά ανθρωπίλας. Ο ξένος αρνήθηκε να μπει σ' αυτό το κοτέτσι. Ρώτησε πού είναι το μπαρ. Του έδειξαν μια πόρτα: "Καφενείον". Ζήτησε να φάει κάτι. Το γκαρσόνι τον τράβηξε απ' το χέρι. 'Βλέπεις το μαγέρικο, απέναντι'; 'Ναι'. 'Έχει τζιεράκια. Τώρα τα τηγάνησε'! [...] 

Η συνέχεια, με την ανάρτηση της τακτικής δεκαπενθήμερης συνεργασίας μου στο ΕΘΝΟΣ (απ' όπου προέρχεται το κείμενο)

Ενα δωμάτιο με καπνούς

"Η τακτική δεκαπενθήμερη συνεργασία μου στο ΕΘΝΟΣ του Σαββάτου, 13 Απριλίου 2013

Δεν διακρίνεται πάντα το όριο ανάμεσα στην κριτική και τη μεμψιμοιρία. Η δυσαρέσκεια συχνά μιλάει σαν γκρίνια. Ωστόσο το ενοχλημένο βλέμμα δεν κρύβεται. Ζήσαμε σε μια χώρα που από την αρχή της ήταν πείραμα. Εκείνοι (ξένοι και ημεδαποί) που αποφάσισαν τη δημιουργία της σχεδίασαν στο κενό τον χάρτη της συντεταγμένης ζωής. Η ζύμωση του αιώνα, η εκατονταετία, είναι ανεπαρκής για τις κοινωνικές ωριμάνσεις, εκτός αν υπάρχει η δάνεια παράδοση, όπως η αγγλοσαξονική στην Αμερική ή η ευρωπαϊκή του Ισραήλ.

Στις προηγούμενες «Αντιθέσεις» μίλησα για την άμορφη Αθήνα του '50 και του '60, καθώς και την ασχεδίαστη γένεσή της. Ελεγα πως μολονότι η άρχουσα τάξη και εξουσία είχε πεπαιδευμένους εκπροσώπους και άνεση χειρισμών, η εικόνα που δημιούργησε είναι αξιοθρήνητη και δυσοίωνη. Πολιτισμός είναι ο τρόπος που διαχειριζόμαστε τον δημόσιο χώρο κι αυτό που εκδηλώνουμε εκεί.

«...Η Αθήνα με τον ανεκδιήγητο σταθμό Λαρίσης. Είναι ο μόνος σταθμός στην Ευρώπη όπου δεν μπορείς ούτε να περπατήσεις ούτε να σταθείς. Ενας ξένος έδωσε τις αποσκευές του, αλλά πού θάμενε μέχρι να μπει στο βαγόνι; Αίθουσα δεν υπάρχει. [...] Οι ταξιδιώτες στριμώχνονται σ' ένα δωματιάκι γεμάτο καπνούς, χνώτα κι οξύτατη μυρωδιά ανθρωπίλας. Ο ξένος αρνήθηκε να μπει σ' αυτό το κοτέτσι. Ρώτησε πού είναι το μπαρ του σταθμού. Του έδειξαν την πόρτα: «Καφενείον». [...] Ζήτησε να φάει κάτι. Το γκαρσόνι τον τράβηξε απ' το χέρι. «Βλέπεις το μαγέρικο, απέναντι; Εχει τζιεράκια. Τώρα τα τηγάνισε». «Εσείς δεν έχετε τίποτα»; «Πώς δεν έχουμε». «Φασκόμηλο, χαμομήλι, σάντουιτς με μορταδέλα». Ο ξένος κάθισε με ύφος απογνώσεως. Πόσο θα νοσταλγούσε αυτό το βράδυ τα μπαρ της πατρίδας του. Την άνεση, τα καλοβαλμένα γκαρσόνια [...] Πριν από χρόνια είχα ρωτήσει για την εγκατάλειψη. Μου απάντησαν ότι είναι έτσι γιατί θα κτιστεί ο μεγάλος σταθμός. Την ίδια απάντηση, είμαι βέβαιος, θα μου δώσουν και μετά από δέκα χρόνια». («Ελευθερία», 7.3.1959)

Η γνωστή φράση «Πάντα κάπου αλλού είναι καλύτερα» θέλει να εμφανίσει τη δυσανεξία μας σαν πλήξη. Δεν είναι έτσι. Τα μισά μας λόγια, καθημερινά, είναι κάποιο είδος ελέγχου, άμουσου δυστυχώς, χωρίς τη ραφινάτη οξυδέρκεια. Το λέω γιατί καθώς η ενόχληση είναι η δαπάνη μας για το ασήμαντο, οδηγεί συχνά σε έκφραση πληθωριστική. Η κριτική πρέπει να ξέρει να πληρώνει το αντικείμενό της μ' αυτό που αξίζει. Δείχνοντας πάντα την υπεροχή του ταμείου της.

Κ.Μ.

Ο φάκελος

Eδώ και χρόνια ο Δημ. Δεληολάνης, ανταποκριτής της ΕΡΤ στη Ρώμη, μας ταχυδρομεί εξαιρετικά κείμενα από τον ευρωπαικό Τύπο. Ορισμένα από τα αναγνώσματα στις ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ του ΔΕΝΤΡΟΥ είναι δικές του επιλογές. Η μετάφραση συνήθως είναι της κας Φανής Μουρίκη.

Οι διορθώσεις

To τραπέζι του διορθωτή έχει γεμίσει με τα πρώτα 20 κείμενα περί Καβάφη. Ο τρίτος μας τόμος. Του ευχόμαστε καλή συνέχεια.

Μεσημβρινό

O πολύτιμος συνεργάτης Τάσος Γουδέλης έχει ένα στέκι αργού φαγητού (οδός Φειδίου) όπου δαπανά το μεσημβρινό του χρόνο. Βρέθηκα κι εγώ εκεί προχθές (τραβάτε με κι ας κλαίω) και τα ρεβύθια του, όπως και η ταραμοσαλάτα,ήταν εξαιρετικά. Ζήτησα στο τέλος και την απόδειξη, όπως ζητάμε ας πούμε το επιδόρπιο, και μολονότι αιφνιδιάστηκαν δεν την αρνήθηκαν. Υποσχέθηκα ότι θα αναρτήσω τη φωτογραφία που είναι στον καθρέφτη του εν λόγω τόπου. Εικονίζεται ο ηπειρωτικός Σωκράτης, ο υπογράφων και ο Τάσος. Και εις άλλα.

Σωκράτης Παπαγεωργίου, Κώστας Μαυρουδής, Τάσος Γουδέλης

Χάλκινες προτομές

"Ό,τι είναι μέταλλο, ειδικά ο χαλκός, σηκώνεται και παίρνεται, από τους γύφτους", μου είπε ένας δημοτικός υπάλληλος σήμερα το πρωί. Και βέβαια μέχρι πριν από λίγο καιρό η μόνη δημοτική περιουσία που αργά αλλά σταθερά εξαφανιζόταν ήταν οι σχάρες στη βάση των δέντρων και οι άλλες των υπονόμων. Τώρα έφυγαν από τα μαρμάρινα βάθρα εξαιρετικές προτομές στα Ιλίσια, και κυρίως δύο θαυμάσια κεφάλια του Θεοτοκόπουλου και του Καζαντζάκη από την οδό Ακαδημίας. Κασανδρίζω, πως και ο δάσκαλος με τη Σολωμική ρήση (στην φωτογραφία) ετοιμάζεται για το μεγάλο ταξίδι. Το μόνο που μπορεί να τον σώσει είναι ότι βρίσκεται απέναντι στο Χίλτον.

Απόγευμα, υπνηλία, ανία. (Λου, Μελένιος 8μμ)

Φρανσίσκο Γκόγια

"Παιδιά που μαζεύουν φρούτα". Φρανσίσκο Γκόγια. Αν δεν είχαμε πιο επείγουσες εργασίες θα μας έπαιρνε περίπου μια εβδομάδα η σύνθεση. Το έργο είναι αριστούργημα. Υπάρχει η ικανοποίηση πως το ξαναχτίζεις, εκτός από την ακόμα μεγαλύτερη ότι επιστρέφεις στην ηλικία των επιτραπέζιων παιχνιδιών.

Beethoven String Quartet No.4 in C minor, Op.18 (1)

Η συνταγή

O παλιός μου συμμαθητής από την Τήνο, Δ.Χ. μου έστειλε από το Βερολίνο μια απλή και θαυμάσια συνταγή σούπας. Λέγεται "Σούπα με μπρόκολο". Βράζουμε μαζί καρότα, κολοκυθάκια, μπρόκολο και κρεμμύδι μ' έναν κύβο λαχανικών. Τα πολτοπιούμε με το μπλέντερ, προσθέτουμε γάλα εβαπορέ (ή κρέμα γάλακτος) και σερβίρουμε. Θαυμάσιο πιάτο, χαίρε Δημήτρη. Ευχαριστούμε.

Οι αφίσες

Αναπαραγωγή σοβιετικών αφισών. Εκτύπωση του 1975. Δυστυχώς, κάποιες λιθογραφημένες, της δεκαετίας του '60, τις πρόλαβε κάποιος άλλος.

Και άλλες δύο σοβιετικές αφίσες του 1942. Επανεκτύπωση του '75. Κακή φωτογράφιση.