Μπροστά σε ένα επιτύμβιο

Σήμερα, ελεύθερα τα μουσεία και οι αρχαιολογικοί χώροι. Πρόλαβα τα αρχαιολογικά των Αθηνών και του Πειραιά. Στο πρώτο η κίνηση ήταν μεγάλη, μοιρασμένο το κοινό, αυτόχθονες και αλλοδαποί. Ένα καινοφανές στοιχείο πουεντυπωσίαζε τον επισκέπτη ήταν οι νέες φυσιογνωμίες φυλάκων στις γωνίες των αιθουσών. Δεν δυσκολευόσουν να αναγνωρίσεις τα πρόσωπα που είχαν μεταταγεί από τον ΟΣΕ, τον ΗΛΠΑΠ και τον ΗΣΑΠ, είτε από την αλογοουρά είτε από τη συχνή χρήση του κινητού. Έκανα ώρα για να πληροφορηθώ πού βρίσκονται τα αντικείμενα από τη μάχη του Μαραθώνα, που ήθελα να τα δω γιατί χρειαζόμουν πληροφορίες για ένα κείμενο. Με έστελνε ο ένας στον άλλον, άλλαζα αίθουσες χωρίς αποτέλεσμα, ώσπου στο τέλος βγήκα πάλι στην είσοδο. 

Από εκεί με έστειλαν σε μιαν αίθουσα, αλλά αφορούσε δυστυχώς, τη μάχη των Θερμοπυλών. Προσπάθησα να μην απογοητευθώ, με τα πολλά βρήκα το χώρο αλλά, τι ατυχία, με πληροφόρησαν ότι «ελλείψει φυλάκων, σήμερα είναι κλειστή». Πήγα να δω στη συνέχεια το ναυάγιο των Αντικυθήρων, με τον περίφημο μηχανισμό. Για μια ακόμα φορά η μειωμένη μου αντίληψη για τον πρακτικό κόσμο με πρόδωσε. Δεν κατάλαβα τίποτε για τον αρχαίο υπολογιστή και έφυγα. Έτσι πέρασα μία ώρα στην πτέρυγα με τα περίφημα Επιτύμβια, βγάζοντας φωτογραφίες τα ανάγλυφα, που οι αναφορές τους έχουν πια λειανθεί μετά από αιώνες και απέναντί σου έχεις μόνο εικαστικά αντικείμενα, ασύνδετα και ξένα με τα πρόσωπα, το θάνατο και τη μνήμη τους. 

«Τελικά το βρήκατε;» με ρώτησε ένας ευγενικός μεταταγμένος φύλακας. «Το βρήκα, αλλά είναι κλειστό». «Συγγνώμη, εγώ δεν ήξερα περισσότερα. Έχω έρθει από αλλού», μου είπε. Είχα σταθεί μπροστά στο επιτύμβιο της Χαιρεστράτης, που την αποχαιρετά ο σύζυγός της, Λύσανδρος. «Περίεργο», σκεπτόμουν, «την περασμένη φορά που το είδα, στα πόδια τής Χαιρεστράτης υπήρχε ένας σκύλος που κοιμάται. Το σημείωσα, μάλιστα. Τώρα βλέπω πως δεν υπάρχει σκύλος, αλλά ο σύζυγος της δίνει ένα πουλί. Ο σκύλος ήταν το αυτονόητο σύμβολο της καθημερινότητας. Παντού στα επιτύμβια υπάρχουν σκύλοι. Το πουλί, τι άραγε είναι;» 

«Να βάλουμε μυαλό!», μου ψιθύρισε ο μεταταγμένος υπάλληλος, καθώς προσπαθούσα να εξηγήσω γιατί θυμόμουν τη νεκρή με σκύλο στα πόδια, και, κυρίως, γιατί συγκρατώ τόσο συχνά λανθασμένες λεπτομέρειες από εικόνες, κείμενα και ταινίες. Με τόση πειθώ, μάλιστα, ώστε να έχω γράψει τρομερές ανακρίβειες, που μου επισημαίνουν μετά από καιρό άλλοι, αργά πλέον. «Μικρά κόμματα, ψήφο σε μικρά κόμματα», συνέχισε σκύβοντας στο αυτί μου. «Να τιμωρηθούν, να ταπεινωθούν. Και να ξεφορτωθούμε το κουρελόχαρτο». «Μετά;», τον ρώτησα, έχοντας μετανιώσει αμέσως που έδινα συνέχεια στη συζήτηση. «Μετά... Μετά θα έρθει ο Ρώσος. Δεν χανόμαστε». Κοιταχτήκαμε για λίγο σιωπηλοί. Κατάλαβα ότι, σ' εκείνη την αίθουσα του αρχαίου πένθους, περίμενε να εκμαιεύσει την άποψή μου για τις προσεχείς εκλογές, να μάθει τις διαθέσεις μου. Εξακολουθούσε να με κοιτάζει σιωπηλός, περιμένοντας. Έβγαλα μιαν ακόμα φωτογραφία και τον χαιρέτισα βιαστικά, θέλοντας να προλάβω ανοιχτό το μουσείο του Πειραιά. «Για τον Καμμένο, τι λέτε για τον Καμμένο;», πρόλαβε να μου πει ενώ απομακρυνόμουν. Ήταν ένα ερώτημα εμφανώς κρίσιμο για τις προσδοκίες του. Ίσως περισσότερο απ' όσο το δικό μου για τον ανύπαρκτο σκύλο στο επιτύμβιο.