Τονίνο Γκουέρα

Οι εγκυκλοπαίδειες τον αναφέρουν ως σεναριογράφο και ποιητή. Εκτός από συνεργάτης του Αγγελόπουλου, μου ήταν γνωστός (σε μετάφραση) ως ποιητής που έγραφε στη διάλεκτο της Εμίλια Ρομάνια. Τον θεωρώ «οικείο» πρόσωπο, γιατί οικογενειακώς, όταν παραθερίζαμε στο Ρίμινι, η κωμόπολη απ' όπου καταγόταν (Σαντ' Αρκάντζελο) ήταν ένα σύντομος και ευχάριστος περίπατος. Στο ψηλότερο σημείο της βρισκόταν το σπίτι του. Στην είσοδο ο Δήμος είχε τοποθετήσει μια πινακίδα με ποίημά του στα Ρομανικά. Το μισοκαταλάβαινα όταν το διάβαζα. Από εκεί μπορούσες να δεις την πόλη σε κάτοψη. Κάποτε, θυμάμαι, δείχναμε στα παιδιά τις στέγες και τους τόνους του κόκκινου που άλλαζαν με όμορφες τονικότητες. Ο εξάχρονος γιός μου, αδιαφορώντας προφανώς για την «εικαστική παιδαγωγική», μας διέκοψε: «Μαμά» είπε, «είδα πριν ένα αυτοκίνητο με σκουριασμένη εξάτμιση».

Στην ίδια πόλη, αγοράζοντας κάποτε τυρί, προσούτο και άλλα, ακούσαμε από το βάθος του παντοπωλείου κάποιον να παίζει πιάνο. «Είναι η κόρη μου», είπε ο ευγενής παντοπώλης του Σαντ' Αρκάντζελο. «Περάστε!». Την γνωρίσαμε, και μας μίλησε για τις σπουδές της στο Ντίσελτορφ, νομίζω. Έχω τις φωτογραφίες από εκείνη τη μέρα, καθώς και τη διεύθυνσή της, που όπως όλες οι διευθύνσεις, όταν περάσει η στιγμή της γνωριμίας, γίνονται ξένες και αδιάφορες. 

Ιδού, λοιπόν, ο μαγικός συνειρμός που παρήγαγε η πόλη του Σαντ' Αρκάντζελο και το όνομα του Τονίνο Γκουέρα. Μόλις προ ολίγου έμαθα ότι έφυγε απ' τη ζωή.