Δεν πρέπει κανείς να χάσει σ' αυτό το τεύχος τις επιστολές που στέλνει ο Ρίτσος από την Αθήνα στον εξόριστο Τίτο Πατρίκιο (1953). Αποκαλύπτικό! Συγχαρητήρια για το εύρημα και την τόλμη.
Η μεγάλη παραγωγή του ποιητή δυστυχώς δεν επέτρεψε (και δύσκολα θα επιτρέψει και στο μέλλον) την κατάθεση ενός κειμένου-συνθετικής ματιάς, προϊόντος μελέτης του συνόλου της παραγωγής του ποιητή. Αλλά αυτό είναι βέβαια υπόθεση των... Ριτσολόγων (γνωρίζω έναν από δαύτους, που έχει κάνει διδακτορικό και απ' ό,τι λέει, έχει διαβάσει όλο τον Ρίτσο). Ο Ρίτσος λοιπόν ως όγκος είναι μια Οδύσσεια. Έχει έτσι καταφέρει να αποστομώσει την κριτική, η οποία προφανώς δείχνει την αμηχανία της ενώπιον του ποιητικού ΄΄τέρατος΄΄.. Επομένως, το αφιέρωμα άξιζε, διότι δίδει ωραίες λαβές για βαθύτερη μελέτη, τα κείμενα σίγουρα στέκονται, απλώς τα ΄΄σκιάζει΄΄ και δείχνουν μικρά μπρος στο τέρας που είπαμε. Ουσιαστικά δεν πείθεται κανείς ότι έστω ένας εκ των συγγραφέων και μελετητών έχει διαβάσει όλο τον Ρίτσο. Αλλά και γιατί θα έπρεπε να τον διαβάσει; Αφού και η ίδια η κόρη του σε συνάντησή μας μάς έλεγε ότι... βαριόταν παιδούλα όταν ο πατέρας της την κάθιζε κοντά του και της διάβαζε το ποίημα της ημέρας για να του πει την γνώμη της. Η μεγάλη συγκίνησή μου ήταν όταν σε μία εκ των επιστολών του ποιητή προς τον Τίτο Πατρίκιο αναφέρεται η εκδρομή του στο Πόρτο Γερμενό, όπου παραθερίζω, οπότε η σκέψη μου πήγε στη φωτογραφία Γ. Ρίτσου - Κ. Δρόσου στο Πόρτο Γερμενό στο βιβλίο "Τροχιές σε διασταύρωση" (εκδ. Άγρα, 2008). Λες, είπα μέσα μου, να μπορεί να χρονολογηθεί αυτή η δημοσιευμένη φωτογραφία; Με την Καίτη Δρόσου μίλησα χθες στο τηλέφωνο και της πρότεινα να πηγαίναμε στην περιοχή για μικρό παραθερισμό και ξύπνημα αναμνήσεων, πρόταση που απηύθυνα και σε σένα, Κώστα. Εύγε που μνημονεύετε τους ΄΄φυγάδες΄΄ Κάσδαγλη, Παπουτσάκη και Αργυρίου. Ο Αλέκος, μου έλεγε χθες η Καίτη Δρόσου, ετοίμαζε και ένα άλλο βιβλίο για την νεοελληνική λογοτεχνία, αλλά... Στο τεύχος του Λειβαδίτη θα μπορούσα να συνεισφέρω α) με τη σύσταση φίλου - κινηματογραφιστή που έχει ανεβάσει θεατρικό έργο με κομμάτια από τον Τάσο Λειβαδίτη, β) (ίσως) με το βίντεο (αποσπάσματα ομιλιών) από την ημερίδα της ΕΣΗΕΑ τον Μάιο του 2009 (Δουατζής, Πατρίκιος, Μαρκόπουλος, Ιλίνσκαγια, Πρατικάκης). Τους ΄΄5΄΄ προηγούμενους τους περιμένω στο επόμενο τεύχος μαζί βέβαια και με τον Γιάννη Κοντό, που εξέδωσε πέρυσι ανθολογία από τον Κέδρο. (Σημ.: Από ανεύρυσμα αορτής πέθανε και ο πατέρας μου το 2006, κατά την πιθανότερη εκδοχή.)
2 σχόλια:
Δεν πρέπει κανείς να χάσει σ' αυτό το τεύχος τις επιστολές που στέλνει ο Ρίτσος από την Αθήνα στον εξόριστο Τίτο Πατρίκιο (1953). Αποκαλύπτικό! Συγχαρητήρια για το εύρημα και την τόλμη.
Κορνήλιος Μ. (Κέρκυρα)
Η μεγάλη παραγωγή του ποιητή δυστυχώς δεν επέτρεψε (και δύσκολα θα επιτρέψει και στο μέλλον) την κατάθεση ενός κειμένου-συνθετικής ματιάς, προϊόντος μελέτης του συνόλου της παραγωγής του ποιητή. Αλλά αυτό είναι βέβαια υπόθεση των... Ριτσολόγων (γνωρίζω έναν από δαύτους, που έχει κάνει διδακτορικό και απ' ό,τι λέει, έχει διαβάσει όλο τον Ρίτσο). Ο Ρίτσος λοιπόν ως όγκος είναι μια Οδύσσεια. Έχει έτσι καταφέρει να αποστομώσει την κριτική, η οποία προφανώς δείχνει την αμηχανία της ενώπιον του ποιητικού ΄΄τέρατος΄΄..
Επομένως, το αφιέρωμα άξιζε, διότι δίδει ωραίες λαβές για βαθύτερη μελέτη, τα κείμενα σίγουρα στέκονται, απλώς τα ΄΄σκιάζει΄΄ και δείχνουν μικρά μπρος στο τέρας που είπαμε. Ουσιαστικά δεν πείθεται κανείς ότι έστω ένας εκ των συγγραφέων και μελετητών έχει διαβάσει όλο τον Ρίτσο. Αλλά και γιατί θα έπρεπε να τον διαβάσει; Αφού και η ίδια η κόρη του σε συνάντησή μας μάς έλεγε ότι... βαριόταν παιδούλα όταν ο πατέρας της την κάθιζε κοντά του και της διάβαζε το ποίημα της ημέρας για να του πει την γνώμη της.
Η μεγάλη συγκίνησή μου ήταν όταν σε μία εκ των επιστολών του ποιητή προς τον Τίτο Πατρίκιο αναφέρεται η εκδρομή του στο Πόρτο Γερμενό, όπου παραθερίζω, οπότε η σκέψη μου πήγε στη φωτογραφία Γ. Ρίτσου - Κ. Δρόσου στο Πόρτο Γερμενό στο βιβλίο "Τροχιές σε διασταύρωση" (εκδ. Άγρα, 2008). Λες, είπα μέσα μου, να μπορεί να χρονολογηθεί αυτή η δημοσιευμένη φωτογραφία; Με την Καίτη Δρόσου μίλησα χθες στο τηλέφωνο και της πρότεινα να πηγαίναμε στην περιοχή για μικρό παραθερισμό και ξύπνημα αναμνήσεων, πρόταση που απηύθυνα και σε σένα, Κώστα.
Εύγε που μνημονεύετε τους ΄΄φυγάδες΄΄ Κάσδαγλη, Παπουτσάκη και Αργυρίου. Ο Αλέκος, μου έλεγε χθες η Καίτη Δρόσου, ετοίμαζε και ένα άλλο βιβλίο για την νεοελληνική λογοτεχνία, αλλά... Στο τεύχος του Λειβαδίτη θα μπορούσα να συνεισφέρω α) με τη σύσταση φίλου - κινηματογραφιστή που έχει ανεβάσει θεατρικό έργο με κομμάτια από τον Τάσο Λειβαδίτη, β) (ίσως) με το βίντεο (αποσπάσματα ομιλιών) από την ημερίδα της ΕΣΗΕΑ τον Μάιο του 2009 (Δουατζής, Πατρίκιος, Μαρκόπουλος, Ιλίνσκαγια, Πρατικάκης).
Τους ΄΄5΄΄ προηγούμενους τους περιμένω στο επόμενο τεύχος μαζί βέβαια και με τον Γιάννη Κοντό, που εξέδωσε πέρυσι ανθολογία από τον Κέδρο. (Σημ.: Από ανεύρυσμα αορτής πέθανε και ο πατέρας μου το 2006, κατά την πιθανότερη εκδοχή.)
Αλλά ίσως φλυάρησα.
Π. Χριστοφιλίδης
Δημοσίευση σχολίου