Στις προηγούμενες «Αντι-θέσεις» άρχισα να μιλώ για το ημερολόγιο της Χριστιάνας Λιτ, συζύγου του προτεστάντη ιερέα της βασίλισσας Αμαλίας. Εζησε στην Αθήνα από το 1839 έως το 1852. Οι σημειώσεις της διασώζουν πολύτιμες λεπτομέρειες για τη ζωή του νεοσύστατου βασιλείου, κυρίως όμως είναι απολαυστικό ανάγνωσμα για την εποχή, το περιβάλλον και τα πρόσωπα. Η αναδρομή στο παρελθόν, και μάλιστα στις απαρχές μιας εθνικής ζωής, μοιάζει με ανικανοποίητο ιστορικό πειρασμό. Χωρίς πραγματικές απαντήσεις, ακούμε πάντα με λαιμαργία τα μυστικά και τα σκάνδαλα της παιδικής μας ηλικίας, που δεν παύει ποτέ να μας αφορά και τη μεταφέρουμε σαν λαθρεπιβάτη.
Ο παλιός ταξιδιώτης διέθετε το στοιχείο της εγρήγορσης και της εκπλήξεως. Οι περιγραφές υποκαθιστούσαν την ακρίβεια του ντοκιμαντέρ και κάποτε ενσωμάτωναν τις πιο σημαντικές αρετές του έντεχνου λόγου: κριτική οξυδέρκεια, μεταφορική ικανότητα και, όπως στη σκηνή που ακολουθεί, σαρδόνια διάθεση για την πρωτογένεια και την ηθογραφική εικόνα.
«[...] Στην πλατεία του Μαρουσιού, θα βλέπαμε πώς γλεντούσε ο κόσμος. Κλαρινέτο και τύμπανο έπαιζαν χορευτικούς σκοπούς. Στον κύκλο του χορού πήγαιναν πρώτα οι άνδρες και μετά οι γυναίκες. Ο πρώτος κρατούσε την άκρη ενός μαντηλιού, σειότανε, πηδούσε κι έκανε όλο και πιο πολλούς γύρους. Η φουστανέλα φούσκωνε σαν ανοιχτή ομπρέλα [...] Οταν λαχάνιασε, άφησε το μαντήλι. Συνέχισε ο δεύτερος. Ο υπόλοιπος κύκλος έκανε όμοιες κινήσεις, λιγότερο ζωηρές. Οι τελευταίοι κουνιούναν μπρος πίσω, πάνω στα ίδια τους τα βήματα, με μιαν αστεία σοβαρότητα στο πρόσωπο. Εμοιαζαν με παρδαλό φίδι που έστριβε την άκρη της ουράς του, πιο πολύ παράξενο παρά ωραίο. Ηταν ένας κλέφτικος χορός, χορός ληστών. Μπορούσες να φανταστείς ότι ο αρχηγός της ομάδας χόρευε χαρούμενος για μια καλή σοδειά κι ο ενθουσιασμός στους υπόλοιπους ξέφτιζε, καθώς η συμμετοχή τους στη μοιρασιά γινόταν μικρότερη [...].
Θα συνεχίσω για το ημερολόγιο, παράλληλα με κρίσεις άλλων για την εποχή, την ηθική φυσιογνωμία των εστεμμένων, αλλά και το αναθεωρητικό αίσθημα (την ενοχική νοσταλγία) που εκδηλώθηκε μετά την εξορία τους. Προκαταβολικά, να, π.χ., πώς είχε συγκρίνει ο γνωστός Θόδωρος Δηλιγιάννης τον Οθωνα με τον Γεώργιο: «Πρόσφερα ένα αντίτυπο του βιβλίου μου της Διοικητικής Νομοθεσίας εις τον Γεώργιο. Βρήκε ωραία, μου είπε, την εκτύπωση. Είχα δώσει το ίδιο βιβλίο εις τον Οθωνα. Το διεξήλθε ολόκληρο με προσοχή και μετά από λίγες ημέρες μου υπέδειξε το ένα και μοναδικό ορθογραφικό λάθος που υπήρχε».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου