Οι διασταυρώσεις

Aπό τη συνεργασία μου με την εφημερίδα Έθνος, 7-10-12

Συχνά τρυπώνει σε μιαν αφήγηση, περιπαικτικά θα 'λεγες, ένα στοιχείο καθημερινότητας και γίνεται μέρος της. Να γίνω σαφής. Πριν από πολλά χρόνια, σε ένα θερινό σινεμά, παρακολουθούσα τη νεορεαλιστική ταινία «Salvatore Giuliano» του Φραντσέσκο Ρόζι.

Πρόκειται, απ' ό,τι θυμάμαι, για τη σύλληψη ενός επικηρυγμένου ληστή, ιστορικού προσώπου, στη μεταπολεμική Σικελία. Εκεί, λοιπόν, μια σαύρα που είχε βγει από τα φυτά της πλατείας άρχισε να τρέχει σε έναν χωματόδρομο της οθόνης, πίσω απ' το αυτοκίνητο των ληστών που καταδιώκονταν. Φιλμικός χρόνος και παρόν, δύο μακρινοί άγνωστοι, έδωσαν για λίγο τα χέρια.

Στο Ηρώδειο είδα μια παρεμφερή συνάντηση. Ο Κωνσταντίνος Τσάτσος, Πρόεδρος τότε της Δημοκρατίας, παρακολουθούσε τους Πέρσες, πλαισιωμένος από τους υπασπιστές και την αθέατη ομάδα της φρουράς του. Κατά τη διάρκεια της παραστάσεως, ένας ρακένδυτος ηθοποιός που υποδυόταν τον Αγγελιοφόρο (=ανώνυμο πρόσωπο της τραγωδίας, που μεταφέρει την είδηση και αμέσως αποχωρεί) εμφανίστηκε από τη σκοτεινή πλάγια είσοδο, τρέχοντας προς τους θεατές της πρώτης σειράς. Η προεδρική ασφάλεια, αντιδρώντας με ετοιμότητα, κατέβηκε από τις κερκίδες και ακινητοποίησε τον ηθοποιό υπό τα χειροκροτήματα του κοινού.

Έχω καταγράψει πολλές πειρατικές εισβολές της καθημερινότητας στην έντεχνη αφήγηση. Η τελευταία που εντόπισα, δραματική και δυσοίωνη, δεν είχε δυστυχώς το στοιχείο της φάρσας. Αφορούσε την ταινία «Τίτλοι τέλους».

Ο σκηνοθέτης Γ. Ζώης (πρόσφατο βραβείο στο Φεστιβάλ Βενετίας) έλεγε σε συνέντευξή του: «... Όταν γυρίζαμε την ταινία, και συγκεκριμένα τη σκηνή όπου μια ουρά αστέγων περιμένει συσσίτιο, ένας πατέρας Έλληνας πήγε και περίμενε σ' αυτήν την ουρά με την κόρη του. Καθώς σε λίγο κατάλαβε πως κάνουμε γύρισμα, η απογοήτευση που φάνηκε στο πρόσωπό του με σόκαρε. Βλέποντας τη σκηνή αντιλήφθηκα ότι η μυθοπλασία είχε γίνει πραγματικότητα!».