Σάββατο 6 Δεκεμβρίου 2014

Φωτογραφίζοντας το περιοδικό

Aυτό το πολύ μικρό βιβλιοπωλείο, ένα" βιβλιοπωλείο τσέπης" θα λέγαμε με τρυφερότητα, βρίσκεται απέναντι στον ναό της Ζωοδόχου Πηγής, στον πεζόδρομο της Μαυροκορδάτου. Ήταν από τα πρώτα, ως φαίνεται, που σήμερα προμηθεύτηκαν, όχι από εμάς, το νέο τεύχος του περιοδικού. Το είδαμε απόγευμα να αναπαύεται στα ράφια του.

Και βέβαια η φωτογραφία δεν είναι κάποιος πανηγυρισμός για την έγκαιρη παρουσία μας εκεί. Συνοδεύει τη σκέψη για το πόσο αθέατα και μυστικά έχει περάσει στις κλειστές σελίδες του ο στοχασμός που χειριστήκαμε αναπόφευκτα ως οι πρώτοι κριτικοί και επιμελητές. Κείμενα που μέχρι αυτή τη στιγμή μόνον εμείς ξέρουμε ότι υπάρχουν, ιδέες έτοιμες τις επόμενες μέρες να εκτεθούν.
Πίσω απ' την ευαρέσκειά μας για την παρουσία του τεύχους υπάρχει η σκέψη για την πορεία που έκαναν συγγραφείς, συνεργασίες, σχόλια, ποιήματα. Στις σελίδες, για παράδειγμα, που αφορούν τον Κάφκα κρύβεται μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση με τον Όρσον Ουέλς, ένα κείμενο του Τζ. Μ. Κούτσι και, παραλείποντας διάφορά άλλα, μια συνέντευξη του Πρίμο Λέβι που μετέφρασε τον "Πύργο" στα ιταλικά: "Μήπως οι προσπάθειες να καταστήσουμε επίκαιρο τον Κάφκα είναι βεβιασμένες", τον ρωτούν. "Δεν επιδιώκω να αποδώσω προφητικές ικανότητες στον Κάφκα", απαντά εκείνος, "αλλά ήταν ένας άνθρωπος που με ευαισθησία συνέλαβε αυτό το οποίο η Ευρώπη γύρω του ετοίμαζε. Θα πρέπει να διέθετε μιαν ευαισθησία σαν κι αυτή των ζώων όταν διαισθάνονται τους σεισμούς. Σίγουρα, το να βλέπεις τον Κάφκα ως προφήτη είναι περιοριοριστικό. Στο έργο του υπάρχουν τα πάντα, ο κάθε αναγνώστης ξαναβρίσκει τον εαυτό του, και επομένως οι ερμηνείες είναι ατέλειωτες, όσο ατέλειωτος είναι ο αριθμός των αναγνωστών".

Φωτογραφίζοντας το περιοδικό στο μικρό βιβλιοπωλείο του πεζόδρομου, περισσότερο απ' την ικανοποίηση για την ολοκλήρωση μιας ακόμη εμφανίσεως, σκεπτόμασταν την άγνωστη ύλη, αυτήν που γνωρίζουμε και ζυγίζουμε πριν απ' τον αγοραστή, τα κείμενα που θα διαβαστούν με ποικίλες αντιδράσεις, το βλέμμα που θα δοκιμάσει τα δικά μας κριτήρια.


Τετάρτη 3 Δεκεμβρίου 2014

Tύπος και κρίση

"Στην ιστορία υπάρχουν οι εποχές των μεγάλων γεγονότων, εποχές της ταχύτητας και της έντασης, οι οποίες αναμενόμενο είναι να προσελκύουν το βλέμμα των ιστορικών και του κοινού. Όμως ανάμεσα στα μεγάλα γεγονότα μεσολαβεί χρόνος ζωής, η οποία, είτε φωτίζεται από τον προβολέα της δημοσιότητας είτε πορεύεται στο ημίφως, υπάρχει, όπως και οι άνθρωποι που εγγράφουν σε αυτό το μεταβατικό διάστημα τα βήματά τους ως σκέψη, συναίσθημα και δράση. Με την απορία για το τι συμβαίνει σε μια μεταβατική φάση, ξεκίνησε η παρούσα έρευνα". 


Ο Αγαθοκλής Αζέλης, ποιητής, ιστορικός, καθηγητής στην εκπαίδευση, με τιμά με την επιλογή αυτού του ποιητικού αποσπάσματος ως προμετωπίδας σε μια τόσο σημαντική μελέτη. Δεν έχουμε συχνά την ευκαιρία ανάλογων διακρίσεων, ούτε είναι εύκολο ένα ποίημα (το εισαγωγικό ποίημα από τις "Τέσσερις εποχές", εκδ.Κέδρος, 2012) να περπατά παράλληλα με το πνεύμα ενός βιβλίου. Στους στίχους εκείνους, να θυμίσω, συναντιόταν η διάθεση του ποιητή με τον αναγνώστη, καθώς οι δύο άγνωστοι ταυτίζονταν αποκαλυπτικά και τα βιώματα του ενός φαίνονταν να γίνονται κόσμος και του άλλου. Ευχαριστώ θερμά τον συγγραφέα.